Een stoffen zakdoek… weinigen van ons gebruiken hem nog sinds het papieren zakdoekje zijn intrede deed. Bij ons in het westen ontstond de zakdoek pas tijdens de Renaissance. Wist je dat? De zakdoek was in die tijd vooral een uiterlijk teken van rijkdom. Ze werden rijkelijk versierd met kant en borduursel. Tot in het midden van de 20e eeuw bleef het merendeel van de bevolking zijn neus tussen vingers snuiten. Behalve om je neus in te snuiten, kan een stoffen zakdoek echter ook anders gebruikt worden.
Een zakdoek om uit te zwaaien
Zorgzaam en zacht, zo omschrijft de dochter haar moeder. Sinds een tijdje woonde haar moeder in een appartement met een raam aan de straatkant. Zodoende kon zij het komen en gaan van mensen zien. Ze vertelt dat als zij na een bezoekje weggingen, haar moeder het gordijn opendeed en dan met een wit zakdoekje zwaaide. Dat beeld staat op haar netvlies gegrift. Haar moeder die hen uitzwaait.
Knoop in je zakdoek
Op oudere leeftijd ging haar moeder steeds meer dingen opschrijven. Alles wat voor haar belangrijk was, noteerde ze op als geheugensteuntje. Het doet me denken aan een knoop in je zakdoek om mooie momenten niet te vergeten.
De symboliek van de zakdoek
Bij haar afscheid zwaaien wij háár uit. Na mijn verwelkoming leg ik haar witte zakdoek op haar kist. Haar dochter steekt een witte kaars aan. Wit als kleur van eenvoud, helderheid en vrede. Zo zetten wij haar nog één keer in het licht van de liefde. Dan luisteren we naar het lied Mama van Il Divo.
Mama, dank je voor wie ik ben
Vergeef me voor de onuitgesproken woorden
Mama, ik herinner me heel mijn leven
Je toonde me liefde, je offerde je op
Ik mis je
Mama, ik hoop dat dit je doet glimlachen
Ik hoop dat je tevreden bent met mijn leven
en ik dank het allemaal aan jou, mama
Ik mis je
In mijn slotwoorden klinkt het zo: Zij leefde een goed en mooi leven. Er is veel om dankbaar voor te zijn. De laatste maanden waren zwaar voor haar, zij verwelkomde het einde. Wij zeggen haar hier vaarwel en wensen haar een goede reis. In gedachten zwaaien wij haar hier uit, net zoals zij steeds zwaaide met haar witte zakdoekje bij jullie weggaan.
Deze witte zakdoek zal haar dochter altijd bewaren.
Een witte zakdoek, zacht als zij was
Een zakdoek die je zorgzaam wordt aangereikt, een zakdoek om je tranen te drogen, om je koelte toe te wuiven, als geheugensteuntje, een witte zakdoek als vredesteken of gewoon om je neus in te snuiten.
De zakdoek van mijn familie
Toen ik een kind was, gaf ik met Vaderdag weleens zakdoeken. Mijn vader had een stapeltje in zijn kast en een paar daarvan heb ik bewaard.
Mijn moeder en haar zakdoek zijn al heel lang onafscheidelijk. Ze gebruikt deze echter niet om haar neus mee te snuiten. Het is haar lapje en meestal zit deze ergens in haar mouw verstopt. De zakdoek krijgt zo haar eigen unieke luchtje.
Mijn opa kon van een zakdoek een muis maken. Hij was er handig in om die over zijn hand te laten springen. Als kind vond ik dat grappig.
Wanneer we in de bergen wandelden, maakten we aan de uiteinden van een boerenbonte zakdoek vier knopen en deden deze dan op ons hoofd tegen de zon.
Levenswending
Een goed gekozen persoonlijk symbool is de drager van een ritueel. Het verbindt de verschillende onderdelen en geeft er betekenis aan. Het is belangrijk dat het goed geduid wordt en herkenbaar is voor alle betrokkenen. Als ritueelbegeleider geef ik zo meerwaarde aan een afscheid of ander belangrijk overgangsmoment. Ben je nieuwsgierig geworden of heb je vragen? Neem dan gerust contact met mij op per telefoon 06-29078056 of karin@levenswending.nl.
Ik ben aangesloten bij de Landelijk Beroepsvereniging van Ritueelbegeleiders.