De tulp als verbinder bij een afscheid

Op een vroege zondagmorgen in november rijd ik naar het opgegeven adres. Ik bel aan, een vrouw doet de deur open en wijst mij de woonkamer. Haar vader is na een lang ziekbed overleden. Meteen bij binnenkomst valt me een grote zwart-wit foto van vier kinderen op. Het blijken haar twee kinderen en de twee kinderen van haar broer te zijn die in Canada woont. Voor de uitvaart van zijn vader is haar broer naar Nederland gevlogen. Zijn kinderen kunnen helaas niet bij het afscheid van hun opa zijn. Dat is verdrietig, want ze hadden een goede band met hem. 

Kleurige houten tulpen
Een tijdje terug waren de dochter en haar twee kinderen bij hun vader en opa op bezoek. Ze wilden iets kopen om zijn kamer op te vrolijken. Haar kinderen kozen twee kleurige houten tulpen uit om zelf te geven én twee tulpen die ze namens hun nichtje en neefje in Canada wilden geven. Wat was opa hier blij mee.

De tulp reist de wereld over
Nu komt het idee op om de tulp een verbindende rol te geven in de afscheidsdienst. Ik luister naar alle verhalen en verdiep me voor het schrijven van mijn tekst ook in de tulp. Net als zijn kinderen en kleinkinderen heeft de tulp in vroeger tijden de halve wereld over gereisd, voordat ze uiteindelijk in Nederland kwam. Wanneer zijn zoon weer eens in Nederland was, nam hij altijd tulpenbollen in zijn koffer mee naar Canada om ze daar in de tuin te planten. Een stukje nostalgie om van te genieten.

Een kaarsje en een tulp voor opa
Na mijn welkomstwoorden bij aanvang van de dienst leggen de twee kleinkinderen de vier houten tulpen als teken van liefde en verbondenheid bij hun opa neer. Ook namens hun nichtje en neefje steken ze vier kaarsen aan. Daarmee zetten ze hun opa in het licht. Muziek klinkt en ik vervolg met het levensverhaal en vertel namens ieder kleinkind een mooie herinnering.

De symboliek van de tulp bij afscheid
Aan het slot van de dienst maak ik de cirkel rond met de volgende woorden, passend bij hem en zijn bewogen levensverhaal.

Tulpen zijn voorjaarsbloeiers, lentebodes. De bollen moet je in de najaar, voor de eerste vorst planten. In de bol is voedsel opgeslagen. Alles is erin aanwezig om de plant op het juiste moment uit te laten komen. Zo is het ook in ons leven, ook wij hebben voeding en niet alleen eten, maar ook liefde en samenhorigheid nodig. En vertrouwen dat alles zijn eigen tijd heeft, dat je soms heel veel geduld moet hebben. Tijden van meer naar binnen gekeerd zijn en tijden van groei en van bloei. De tulpenbol heeft het donker nodig om uiteindelijk naar het licht te kunnen groeien. Voor Wil nu een bevrijding uit een lang proces van ziek zijn. Hij is nu naar het licht, maar wat zal hij gemist gaan worden. 

Een tulpenbol als aandenken
Na afloop kregen alle genodigden een tulpenbol uitgereikt. Het afscheid vond plaats begin december, een goede tijd om bollen te planten. Wanneer ze in het voorjaar de tulpen zien bloeien, denken zij weer even aan wie hij was en aan wat hij voor hen betekende. De zoon nam twee houten tulpen mee naar Canada om aan zijn kinderen te geven, ter herinnering aan hun opa. Een mooi en symbolisch gebaar van verbondenheid.

De essentiële bijdrage van een persoonlijk symbool
Een persoonlijk symbool geeft diepgang en verbinding in een afscheidsceremonie. Het maakt het geheel rond en is de drager van het ritueel. Middels dit symbool kan ik ook iets meegeven naar de toekomst toe. Het goed duiden van het symbool is belangrijk. Mijn ervaring is dat een symbool of thema meestal vanzelf naar boven komt. De afbeelding op de rouwkaart geeft vaak al een richting aan. Het is een proces van laten ontstaan, geboren laten worden. Het belangrijkste is dat iedereen herkenning vindt in dit symbool. Deze manier van werken typeert mij als ritueelbegeleider.

Ritueelbegeleiding
Heb jij de kracht van een persoonlijk symbool bij een afscheid mogen ervaren? Ik hoor het graag. Wil je mijn hulp als ritueelbegeleider bij een betekenisvol afscheid, neem dan contact met mij op per telefoon 06-29078056 of via mail: karin@levenswending.nl.