Herfst, het seizoen van de melancholie

Sommige zinnen kunnen je zo raken dat ze je bijblijven. Dat overkwam mij met de slotzin uit het boek ‘De laatste wens van Amelie’ van Nicole Walter: “Ik zal voor altijd missen wat ik met jou was.“ Het is een prachtige verhaal over de vreemde spelingen van het lot en over alle manieren waarop je daarmee om kan gaan. Aan het einde van het verhaal is er een witregel en dan ineens die laatste zin. Bam, wat kwam die binnen.

Een gevoel dat ik van jongs af aan ken
Blijkbaar raakte het een gevoelige snaar. Er spreekt weemoed, melancholie uit, een gevoel dat ik van jongs af aan ken. In gedachten reisde ik terug in de tijd en doorvoelde opnieuw de band met geliefden van weleer.

 

In dezelfde periode las ik het boek ‘Moedervlekken’ van Arnon Grunberg over de liefde van een zoon voor zijn moeder en vader, en andersom. Een boek over twee mensen die niet kunnen leven – en niet dood kunnen gaan – zonder elkaar. Een onderwerp dat mij, ook gezien mijn werk, boeit.

Vasthouden en loslaten
Mijn aandacht wordt getrokken naar de volgende passages:

‘We kunnen dit moment niet eeuwig rekken, Michette. Alles wat je loslaat, alles wat van je wordt afgenomen maakt – doordat je het loslaat, doordat het van je wordt afgenomen – ruimte voor iets nieuws, misschien zelfs iets beters.’ 

‘De melancholie berust dikwijls op een verheerlijking van het verleden die dat verleden helemaal niet verdient. Alleen omdat we het verleden betrekkelijk goed kennen, omdat het ons zo vertrouwd voorkomt, denken we dat we daar thuishoren.’

‘Alleen door vast te houden kun je leren loslaten. Je moeten weten wat vasthouden is om los te kunnen laten. Daarom hou ik vast.’

Weemoed
Deze zinnen zetten me aan tot nadenken. In melancholie zit een verheerlijking van of verlangen naar het verleden, zoals ik het ken als weemoed naar periodes uit mijn leven. Het geheugen filtert de mooie herinneringen uit de minder prettige. Maar ook ken ik de weemoed naar het oude cultuurlandschap uit mijn jeugd, de rust en gemoedelijkheid van toen.

Het is een levenskunst om hier niet in te blijven hangen, maar om steeds opnieuw de schoonheid te zien van het heden. Voor ieder mens zullen daarin andere accenten liggen. Hoe verrijkend dat je door het lezen van een goed boek zo geraakt kunt worden.

Het seizoen van de melancholie
Melancholie hoort ook bij de herfst. De zon, die nu zachter schijnt, werpt lange schaduwen over de aarde en brengt een diep gevoel van introspectie teweeg. Het is het seizoen waarin de natuur zich voorbereidt op een lange, stille rust. De herfst herinnert ons aan de tijdelijkheid van alle dingen en nodigt ons uit om te koesteren wat we hebben voordat het verdwijnt in de omhelzing van de winter. Het is een tijd om te dromen, te mijmeren en te rouwen om wat was, terwijl we ons voorbereiden op wat nog komen gaat. Het is de poëzie van vergankelijkheid, de schoonheid van loslaten en de belofte van vernieuwing.

Schoonheid en inspiratie
Melancholie mag een wat ‘zware’ emotie zijn, tegelijk zit er een grote mate van schoonheid in. Het inspireert kunstenaars tot mooie kunsten en muziek, zoals het mij inspireert in mijn leven en werk. Het is een gevoeligheid die zich uitdrukt in een verlangen naar diepgang en verbinding. Het gaat over in contact zijn met de onderstroom, met de essentie. In mijn werk als ritueelbegeleider is het een bron van inspiratie waaruit ik kan putten en mensen kan raken.

Wat raakt jou?
Loslaten en vasthouden zijn thema’s die in mijn werk vaak ter sprake komen. Het wordt vaak al te makkelijk gezegd, laat het los, maar mijn ervaring is wat een enorm proces dit kan zijn. De natuur houdt ons echter wel een spiegel voor. Literatuur kan troost bieden en inspireren.

Ik ben benieuwd, zijn er zinnen in boeken of romans die veel indruk op jou hebben gemaakt? En wat zijn jouw ervaringen met loslaten en vasthouden? In mijn blogs op mijn website Levenswending.nl kun je lezen over mijn werk en wat mij beweegt.