Een maand nadat ik de afscheidsdienst van haar man inhoudelijk heb mogen begeleiden, bel ik met zijn weduwe. Het is fijn om nog even rustig na te praten. Dat merk ik ook aan haar. Ik probeer in te schatten óf en op wat voor manier er eventueel nog hulp nodig is.
Het gesprek moet even op gang komen, want hoe beantwoord je mijn vraag hoe het op dat moment gaat na zo’n groot verlies. “Het gaat wel goed, het dringt nog niet zo door, ik ben nog druk met dingen regelen, ik voel me alleen, het voelt als een bevrijding.”
Ik vraag door en luister naar wat ze eigenlijk zegt achter haar woorden. Dat vraagt fijngevoeligheid en inlevingsvermogen. Gelukkig kan ik putten uit een grote rugzak aan kennis over rouw en mijn eigen ervaringen hiermee. Ik heb veel boeken over dit onderwerp gelezen, zoals van Elisabeth Kübler Ross en Manu Keirse. Tijdens mijn opleiding tot ritueelbegeleider was rouw uiteraard een onderdeel van het programma en ik volgde een workshop Rouw- en Rouwbegeleiding bij Phoenix opleidingen.
Een warm en dankbaar gevoel
Tenslotte komen we te praten over de afscheidsdienst. “Het was prachtig, héél erg mooi, indrukwekkend, helemaal zoals hij was, iedereen was ontroerd hoe je het verwoordde, zoveel positieve reacties na afloop gekregen, veel lof, het klopte, heel blij mee.”
Dat hoor ik steeds terug en iedere keer geeft me dat een warm en dankbaar gevoel. Ze vertelt dat ze mijn teksten (ik geef na afloop altijd een bewaarboekje met alle teksten) nog eens rustig had teruggelezen en dat het haar toen nog meer was opgevallen hoe mooi en zorgvuldig ik de verbinding had gemaakt met al mijn teksten, met zoveel mooie details. Ze spreekt haar bewondering uit.
Verstrooid in de tuin bij hun vakantiehuis
Ik vraag of ze al een idee heeft wat ze met de as wil gaan doen. Inderdaad heeft ze het daar met haar kinderen al over gehad. Zijn as zal verstrooid worden in de tuin bij hun vakantiehuis en zij zijn van plan er een magnolia op te planten. Dat lijkt mij een mooi plan. Ik maak het echter ook mee dat de nabestaanden nog geen idee hebben en dan reik ik suggesties aan of ik stel voor dat we daar op een later moment nog eens over van gedachten kunnen wisselen. Als het passend en wenselijk is, geef ik een tip voor het lezen van een bepaald boek, eventuele begeleiding rondom rouw of het afwikkelen van praktische zaken.
Van betekenis kunnen zijn
Aan het eind van het gesprek bedankt ze me hartelijk voor mijn begeleiding. Daar word ik natuurlijk blij van, dat alle liefde en energie die ik erin heb gestoken, wordt gewaardeerd. Iets te mogen doen wat zo goed bij mij past en daarin van betekenis kunnen zijn, hoe mooi en dankbaar werk is dat! Want een goed afscheid is zo belangrijk, ook in het rouwproces. Dat ze hun dierbare erin herkend hebben. Een blijvende mooie herinnering.
En dan is het tijd om het gesprek af te ronden. Dat is soms ook zoeken naar woorden, om niet in ‘dooddoeners’ te vervallen. Hoe graag zou ik een stukje van haar verdriet willen wegnemen, maar zo werkt het niet. Ieder mens heeft zijn eigen weg daarin te gaan.
Heel even liep ik met haar op, maar nu moet ik ons contact loslaten. Op een intens en verdrietig moment in haar leven mocht ik even heel dichtbij zijn en dat maakt dit laatste gesprek zo waardevol en warm.
Ben jij benieuwd wat ik als ritueelbegeleider voor jou kan beteken bij het invulling geven aan een afscheidsdienst? Je kunt me altijd bellen 06-29078056 of mailen: karin@levenswending.nl
Ik ben aangesloten bij de Landelijk Beroepsvereniging van Ritueelbegeleiders.