“Ik heb een jong rood katertje thuis, gevonden in een doos in het bos” zegt een collega. Zij werkt namelijk ook bij een dierenasiel. Zo begint het verhaal van Garfield in ons gezin en zijn verdrietige dood 15 jaar later. “Nee, ik neem geen huisdieren, ik wil vrij zijn”, zei ik destijds tegen mijn kinderen, nadat we na mijn scheiding naar een andere woning verhuisden. Ze hebben me er nog vaak mee geplaagd. Nieuwsgierig ging ik een kijkje nemen bij mijn collega en ik was direct verkocht.
Garfields entree in ons huis vlak voor Kerstmis werd door de kinderen met enthousiasme begroet. Garfield schoot uit de draagmand direct onder de bank. Ik herinner me nog goed de eerste ochtend dat ik wakker werd met Garfield in huis. Hoe fijn ik het vond dat hij er was, een grappig en lief levend wezentje. De eerste tijd had ik wel wat met hem te stellen, hij vloog de hele kamer door of rende over mijn toetsenbord.
De katten gaan op stap
Geleidelijk aan werd hij wat rustiger. Na een jaar kreeg een vriendin een nestje jonge katten en kwam ook Tommie bij ons wonen. Samen vormden ze een leuk rood-zwart-wit stel.
Het was zo schattig ze gebroederlijk naast elkaar te zien liggen. Aangezien ze af en toe in huis plasten en Garfield dominant was, heb ik eerst Garfield en later Tommie laten castreren.
Toen het zomer werd, wilden de meneertjes naar buiten. Het werd lastiger om ze binnen te houden. Ik woon op de eerste verdieping en maakte gaas rondom mijn balkon. Garfield liet zich daar echter niet door weerhouden en slingerde zich via het gaas naar het balkon van de buren. Toen heb ik een trappetje gemaakt, vanaf mijn balkon naar de grond.
Ik zal nooit de eerste keer vergeten dat ze afdaalden, bang dat ze niet meer terug zouden komen. Maar gelukkig deden ze dat altijd wel. Vaak zag ik Garfield aan de rand van de sloot zitten als ik uit mijn raam keek.
De bijzondere kat die Garfield was
Garfield bracht levendigheid en vrolijkheid in huis. Zodra hij binnenkwam, begon hij luid te miauwen, onderweg naar zijn etensbakje of naar de huiskamer. Zo hadden we hele ‘gesprekken’ met hem. Vooral zoonlief bouwde een hele speciale band met hem op. Hij zou het liefst met Garfield ruilen: lekker warm in je mandje liggen, zo weinig mogelijk doen in zoveel mogelijk tijd en net als de stripheld Garfield vooral lasagna eten. Zodra hij zijn bed uitkwam, werd als eerste Garfield opgetild en geknuffeld. Als hij liggend op de bank ontbeet, sprong Garfield direct boven op zijn benen. Garfield liet alles toe en werd vaak in allerlei grappige houdingen gezet. Ook kreeg hij bijnamen zoals meneer Field. Veel van onze gesprekken gingen over Garfield.
Het was altijd leuk thuiskomen. Als ik de voordeur opendeed, stonden Garfield en Tommie mij altijd miauwend op te wachten in de gang. Terwijl Tommie vrij schuw was, liet Garfield zich door iedereen, ook op straat, aaien en streek hij langs je benen. De mensen in de buurt kenden hem dan ook goed.
Garfield werd ziek
Begin vorig jaar bleek er een onderhoektand bij Garfield afgebroken en gingen we naar de dierenarts. Aangezien de andere hoektand slecht was, werd deze ook verwijderd. In die tijd begon Garfield regelmatig over te geven en werd mager. Diverse bezoeken aan de dierenarts volgden, hij kreeg medicijnen en speciaal voer. Het ging wisselend met hem, maar hij bleef mager. Uit de onderzoeken kwam niets speciaals naar voren, dus het bleef gissen wat er aan de hand was. We maakten ons zorgen om hem.
Op hetzelfde plekje in de huiskamer
Afgelopen juni werd Garfield 15 jaar. Gaandeweg ging hij niet meer naar buiten en zat vaak met zijn koppie naar beneden op hetzelfde plekje in de huiskamer. De ene keer dat hij wel naar buiten ging, kwam hij niet thuis. Hij was ergens anders naar binnen gelopen.
Mijn zoon is zeeman en daardoor steeds twee maanden van huis. Toen hij na zijn verlof eind augustus weer ging varen, bereidde ik hem er voorzichtig op voor dat Garfield onderwijl zou kunnen overlijden. Al hoopte ik met heel mijn hart dat dit niet zo zou zijn. Halverwege het verlof van mijn zoon begon Garfield in de huiskamer te poepen en plassen. Er brak een moeilijke tijd aan. Ik haalde alles van de vloer en zorgde dat hij alleen in de huiskamer en keuken kon komen. Meermalen per dag was ik aan het schoonmaken.
Afscheid nemen van Garfield
Zodra ik ging zitten, sprong Garfield op mijn schoot. Ik aaide hem dan zachtjes. Ik hoopte zo dat Garfield nog zou leven als mijn zoon terugkwam. Het heeft helaas niet zo mogen zijn. Op de ochtend van 14 oktober kwam hij niet meteen naar zijn etensbakje gelopen, maar lag hij stilletjes op de stoel. Het was duidelijk dat hij het niet lang meer zou maken.
Mijn dochter kon gelukkig uit haar werk komen. We waren beiden zo verdrietig en hebben nog zachtjes tegen hem gepraat. Heel voorzichtig hebben we hem opgetild en zijn naar de dierenarts gegaan. Daar is Garfield ingeslapen.
Pijnlijk om de sporen van Garfield uit te wissen
Thuisgekomen begon mijn dochter de vloer te boenen en ik zette alles weer terug na weken in een soort grote kattenbak geleefd te hebben. Het was fijn dat mijn huis weer schoon werd en tegelijk voelde het pijnlijk om de sporen van Garfield uit te wissen.
Ik huil niet snel, maar in de weken voor en na zijn overlijden vloeiden er aardig wat tranen. Mijn hart deed ook pijn om mijn zoon die geen afscheid kon nemen van zijn lievelingskat. Ik rouw om ons lieve rode vriendje die bij ons kwam in een heftige periode van ons leven en met wie we zo’n bijzondere band kregen.
Begraven of cremeren van je huisdier
We besloten om Garfield te laten cremeren, omdat ik geen tuin heb. Onze dierenarts had een connectie met dierenuitvaartcentrum IJsselstein. Daar is Garfield naartoe gegaan. Op verzoek van mijn zoon werd het een individuele crematie. Hij zou dan in ieder geval nog de as van Garfield hebben. Ook lieten we pootafdrukjes maken.
Het deed me denken aan het voorbereiden van een afscheid bij een mens. De heftige periode waarin je zit, waarin je in korte tijd keuzes moet maken. Dat het verstandig is om er al vooraf over na te denken en in gesprek te gaan.
Op een respectvolle wijze is Garfield een week later gecremeerd. Op het moment van zijn crematie luisterde ik naar een vioolmuziekje. Vioolmuziek vergeleek ik vroeger weleens met kattengejank, het getokkel op de snaren leek op trippelende poezenpootjes. Het was wel passend.
De volgende dag kwam mijn zoon thuis.
Het ophalen van de as bij het dierenuitvaartcentrum
De week erop ben ik met hem de as gaan ophalen. Dit confronteerde mij er weer mee dat hij er niet meer is. Mijn zoon denkt nog na wat hij met de as wil gaan doen. Uitstrooien op zee misschien?
Het vrij nieuwe crematorium voor kleine huisdieren ligt in een groene plek aan het water. We kregen een korte rondleiding en zagen de twee familiekamers, de opbaarmogelijkheid en de oven, eigenlijk net zo als in een gewoon crematorium.
Het is mooi dat dit bestaat en tegelijk voelt het ook wel ongemakkelijk. In andere landen zal hier vreemd van worden opgekeken. De zorg en aandacht waarmee de crematie wordt uitgevoerd doet echter wel recht aan de band en liefde die veel mensen met hun huisdier hebben. Het rouwproces na het verlies van een huisdier kan heftig zijn, dat heb ik helaas al eerder ervaren.
Zowel van de dierenarts als van het crematorium kregen we een lief troostkaartje. Ook daar kreeg ik weer tranen van in mijn ogen.
Rouwproces na het overlijden van je huisdier
Op zoek naar een leuke foto van Garfield ben ik in mijn fotobestand gedoken. Ik kwam honderden foto’s tegen waarop Garfield al dan niet samen met Tommie staat. Op die foto’s zie ik mijn kinderen van pubers veranderen in volwassen mensen. Bij verjaardag- en feestdagen maakte Garfield altijd deel uit van de kring.
Garfield was een bijzondere kat, waar we ongelofelijk veel van hielden. We missen hem, zijn luidruchtige aanwezigheid, de vrolijkheid die hij bracht. Het is stiller geworden in huis. Niet meer de dagelijks rituelen met twee katten, een praatje met hem maken en knuffelen. Wat zou ik hem graag luid miauwend de kamer weer zien binnenlopen.
Of Tommie zal vriendje mist, dat weet ik niet, maar ik knuffel hem nu vaker. Garfield zal nog vaak onderwerp van gesprek zijn, vergeten doen wij hem nooit.
Levenswending
Een afscheidsritueel bij de dood van een huisdier kan van waarde zijn. Mocht je het fijn vinden, dan denk ik graag met je mee om er een mooi moment van te maken.
Ik ben aangesloten bij de Landelijk Beroepsvereniging van Ritueelbegeleiders.