6 Mooie Paasrituelen

Eieren horen bij Pasen en bij de lentefeesten. In de oude Germaanse wereld draaide het om vruchtbaarheid en voorspoed aan het begin van het nieuwe (oogst)jaar. Eieren waren daar een perfect symbool voor, de schaal waaruit een nieuw leven kwam. Eieren waren seizoensgebonden en eindelijk, precies op tijd, begonnen de kippen weer hun nesten te vullen met eieren. Ze werden in de akkers gestopt om de grond vruchtbaar te maken. Daarom zoeken we nu nog steeds naar eieren op eerste paasdag.

Het waren niet alleen de Germanen die eieren zagen als symbool voor een nieuw begin. De oude Egyptenaren legden beschilderde eieren in graven; de dood was slechts een overgaan naar een ander leven. En de Chinezen verven ook al eeuwenlang eieren in de mooiste kleuren.

Eieren schilderen met Pasen
In mijn jeugd verstopten mijn ouders ’s morgens vroeg eieren in de tuin. Mijn zussen en ik gingen ze dan zoeken. Het was altijd een vrolijke gebeurtenis. De tafel werd mooi gedekt met een geborduurd kleed in de tinten wit, geel en groen. De nette bordjes kwamen op tafel en de bijpassende eierdopjes. Beschuit, broodjes, een paasstol, de botervloot met roomboter, kaas en jam. Op ons bord stond een gekleurd groot chocolade paasei of een paashaas.

Stiften en potloden lagen al klaar. De gekookte eieren werden door ons beschilderd. Iedereen deed erg zijn best. De eieren die mijn vader beschilderde waren heel professioneel, die van mijn moeder vooral grappig.

Daarna werd voorzichtig het kapje eraf getikt en de inhoud opgepeuzeld. Ieder jaar kwam het grapje terug dat mijn vader zijn ei ondersteboven terugzette – waardoor je niet de open bovenkant zag – en vroeg: “Wie wil er nog een ei?”

Met de klas naar de kerk
Op de Katholieke lagere school waar ik zat, gingen we zowel op Witte Donderdag als Goede Vrijdag met de klas naar de kerk tegenover onze school.

In de kindermis hoorden we de verhalen over de laatste dagen uit het leven van Jezus, maar er was ook altijd een actueel verhaal, waarin de boodschap verteld werd. Zo leefden wij naar Pasen toe. Met mijn ouders ging ik dan op zondag naar de Paasmis.

De traditie wordt voortgezet
Later heb ik in mijn eigen gezin deze traditie van het eieren beschilderen voortgezet. Nu verstopten wij de eieren en moesten de kinderen zoeken en daarna begon het schilderen. Naast mooie versieringen kwamen er andere afbeeldingen op te staan, zoals onze kat of een figuur uit Pokémon. Ik bewaar dierbare herinneringen aan deze traditie en vind het dan ook mooi als dit voortgezet wordt.

Christelijk Paasfeest
Pasen wordt elk voorjaar op de eerste zondag ná de eerste volle maan gevierd. Het is een religieus feest, maar heeft voor iedereen een andere betekenis. Zo vieren de christenen de opstanding van Jezus en de joden Pesach – het joodse paasfeest – waarbij de bevrijding uit de Egyptische slavernij wordt herdacht.

Het ei werd opgenomen in de christelijke traditie. Al vrij vroeg worden eieren genoemd als symbool voor de opstanding van Jezus. Het is een verhaal van hoop. Gelovigen vieren de toegang tot een nieuw en eeuwig leven. Het betekent dat de dood niet het einde is, maar dat er leven na de dood is.

The Passion
Jarenlang keek ik met Pasen naar de film Jesus Christ Superstar, die liederen kan ik allemaal meezingen. Wat vond ik die Jezus (Ted Neeley) een stuk. Maar de laatste jaren is de traditie op tv ontstaan van The Passion. Zo wordt er toch iets van de boodschap van Pasen meegegeven. Want door de secularisatie (verwereldlijking, ontkerkelijking) is er nog maar weinig aandacht voor de inhoud van Pasen.

Opnieuw beginnen
Pasen betekent dat wij als mensen opnieuw kunnen beginnen. Er kan veel misgaan in ons leven, maar het hoeft geen obstakel te zijn om opnieuw te beginnen. Ook ziekte of dood is niet het einde. In een verdrietige periode van mijn leven kreeg ik met Pasen een brief van mijn leraar Hans Korteweg. Hij schreef daarin over de symboliek van Pasen en het ei, namelijk dat al het oude brandstof is voor het nieuwe. Dat vond ik een mooie en troostrijke gedachte.

Rituelen met Pasen
Pasen is ook een voorjaarsfeest. Met rituelen vieren we het leven en het licht.

• Een ei hoort erbij: Niet alleen hoort het gekookte eitje bij het paasontbijt, ook het beschilderen van eieren en chocolade-eitjes zoeken (én eten) is voor velen een traditie rond de paasdagen.

• Duurzaam paasontbijt: Gezellig met je gezin of familie aan tafel, een moment van verbinding. Vergeet niet een schaaltje met Fairtrade chocolade-eitjes op de paastafel te zetten.

• Maak een seizoenstafel: Breng een ode aan het voorjaar met een mooie seizoenstafel met bolletjes en bloemen. Een lentetak van kronkelwilg of -hazelaar kun je behangen met kleurige eitjes.

• Ga naar buiten: Ga met Pasen lekker naar buiten en beleef de natuur. ’s Morgens vroeg zingen de vogels dat het een lieve lust is. Verwonder je over de zachte kleuren van de lentebloesems.

• Zaai goede (en groene) intenties: De dagen rondom Pasen lenen zich goed voor het planten van groen. Zie de zaadjes die je zaait als symbool voor je toekomst en geef elk zaadje en elke bol een verlangen voor de toekomst mee.

• Verspreid positiviteit: De lente staat voor positieve energie. Draag dat over – zeker in deze tijd – door mensen te verrassen met een liefdevolle boodschap. Deel bijvoorbeeld kaartjes uit met een mooie paasgedachte of wens. Of schrijf iets liefs op een ei.

Levenswending
Rituelen geven betekenis aan bijzondere momenten in het leven. Met persoonlijke handelingen, een inspirerende tekst of muziek til je zo’n moment boven het alledaagse uit. Pasen, feest van nieuw leven, een kostbaar geschenk aan ons gegeven. Ik wens je een mooi Paasfeest toe!