Vijf jaar Levenswending; ritueelbegeleider Karin Menken
Wijks Nieuws, Ali van Vemde ma 23 jan 2023
Het is vijf jaar geleden dat Karin Menken startte met Levenswending. Als ritueelbegeleider helpt zij bij het inhoudelijk vormgeven van een viering of ceremonie. Nog steeds niet zo heel erg bekend, maar Menken merkt dat er wel steeds meer vraag naar is. Of het nu bij een afscheid is of bij een speciale gelegenheid, rituelen geven diepgang en verbinding.
Vijf jaar geleden vertelde Karin waarom zij rituelen zo belangrijk vindt. Nu kijken we terug maar ook vooruit. „In het begin was het vooral heel veel netwerken,” vertelt ze. „Ik heb kennisgemaakt bij verschillende uitvaartverzorgers, me voorgesteld. In de samenwerking kunnen wij elkaar versterken. Bij Samaya in Werkhoven heb ik een presentatie gegeven om zo te laten zien wat een ritueelbegeleider doet. Het beroep is nog steeds vrij onbekend. Toch merk ik dat het wel steeds meer bekendheid krijgt, langzamerhand komt er steeds meer vraag.”
HET LEVEN ZIN GEVEN Een ritueelbegeleider zorgt voor een persoonlijke, intieme sfeer bij een uitvaart, maar ook bij een bijzondere gebeurtenis, zoals een huwelijk of een jubileum. „Heel erg mooi om te doen,” zegt Karin daarover. „Zo kan ik mensen bijstaan om veranderingen in het leven zin te geven.” Het werk past bij haar. „Iedereen krijgt in het leven te maken met bijzondere gebeurtenissen, tegenslagen of juist leuke dingen. Rituelen kunnen dan helpen om hier iets bijzonders van te maken. Eigenlijk heeft iedereen wel rituelen, zoals het branden van een kaarsje of een verhaaltje voor het slapen gaan.
Ik wil van iedere afscheidsdienst iets bijzonders maken.
PERSOONLIJK Inmiddels heeft Karin al veel mooie afscheidsdiensten inhoudelijk mogen begeleiden. „Vooraf ga ik met de familie in gesprek op zoek naar de rode draad in het leven. Zo was er pas geleden iemand overleden die duiven hield, zijn kleinzoon heeft bij de uitvaart aan het graf duiven opgelaten. Dat maakt het persoonlijk.” Wat zij steeds meer ziet is dat mensen al vooraf hun uitvaart willen regelen. „Samen gaan we dan in gesprek, kijken naar teksten, gedichten en muziek. Op deze manier leer je elkaar goed kennen.” In het verleden werden deze rituelen vooral bij de kerk gevonden, maar tegenwoordig zijn veel mensen op zoek naar een meer persoonlijke manier. Juist dan geven symbolische handelingen zingeving om zo dat bijzondere moment te markeren. „Ik wil weten wie die persoon is. In overleg met de familie maken we er een mooi afscheid van, waarbij ik verbindende teksten, een levensverhaal of overweging schrijf en de plechtigheid aan elkaar praat.” Inmiddels heeft Karin veel verschillende families in de wijde omgeving bijgestaan. „Het is heel divers, van oude tot heel jonge mensen, soms heel verdrietig.”
MOOIE RITUELEN In de afgelopen periode zijn er ook andere rituelen bijgekomen. „Zo heb ik een relatie mogen bekrachtigen onder een oude eik. Met een baby op komst heb ik ze een brief naar elkaar laten schrijven waarin zij hun intenties naar elkaar uit hebben gesproken en spraken zij een persoonlijke belofte. Middels een Keltisch ritueel, waarbij de handen ineen zijn waaromheen een lint is gewikkeld, lieten zij aan elkaar zien dat ze voor elkaar kiezen. Door mooie momenten extra aandacht te geven, wordt het bijzonder. Dat kan ook zijn bij een verhuizing, bij een geboorte of verandering van werk.
Het wordt bijzonder als je mooie momenten extra aandacht geeft.
DUIZENDPOOT Naast haar werk als ritueelbegeleider is Karin nu ook trouwambtenaar. „Het is een leuke aanvulling en fantastisch om te doen. Ook hierin wil ik het bruidspaar een mooie persoonlijke ceremonie geven. Het is toch de dag van de liefde die wordt gevierd.” Niet alleen verzorgt ze het gesproken deel, ook zingen bij herdenkingen behoort tot de mogelijkheden, onder andere bij Wereldlichtjes dag. Dit doet ze regelmatig samen met gitarist John Jacobs. Maar ook zingt ze met drie andere vrouwen a capella aan het bed bij ernstig zieke mensen in hospices. „Dit doen we vrijwillig en is erg mooi om te doen, voor de zieke kan dit verzachtend werken. Daarnaast ben ik vrijwilliger bij het rouwcafé in Tiel.”
CORONA Juist in de coronaperiode was het erg druk met uitvaarten. „Dit waren kleine bijeenkomsten, vaak met een livestream. In die tijd heb ik, vanwege de drukte, ook geholpen als uitvaartbegeleider. Een fijne samenwerking, maar laat mij de inhoud van de dienst maar doen. Het is een vreselijke tijd geweest, een eenzame tijd voor veel mensen.”
Vol vertrouwen kijkt Karin naar de komende jaren. „Ik blijf blogs schrijven, onder andere voor Blogzinnig, een platform voor vrouwelijke ondernemers, maar ook maak ik regelmatig een nieuwsbrief. Uitvaarten veranderen en worden persoonlijker. Zo is er bijvoorbeeld de bloemenband, een rouwband die om de kist gaat. Het is een soort gordijnband waar bloemen in kunnen worden gestoken. Deze kan mee in het graf.” Na vijf jaar heeft ze de nodige ervaring. Ze begeleidt stagiaires en heeft een gastles gegeven voor een groep studenten. „Ik wil laten zien wat er mogelijk is, als ritueelbegeleider wil ik dat voor iedereen op maat doen.”
Karin Menken helpt graag bij het inhoudelijk vormgeven van een viering of ceremonie. Op een laagdrempelige manier kennis maken, je verhaal delen? Dat kan bij het Koffie Momentje. Een moment van aandacht, dat is al een ritueel op zich. En die schenkt ze je graag! Van harte welkom op 1 februari, tussen 10.30 en 12.00 uur bij de Graanschuur aan de Dijkstraat 29 in Wijk bij Duurstede. Laat vooraf weten of je komt, aanmelden graag telefonisch 06 29078056 of per e-mail karin@levenswending.nl Meer informatie op www.levenswending.nl