Rituelen tijdens een avond voor mantelzorgers

Voor Stichting Binding, Centrum voor Zorg en Welzijn gaf ik een avond voor mantelzorgers over rituelen.

Als mantelzorger krijg je soms een andere rol, je relatie met je dierbare verandert. Je neemt op een bepaalde manier afscheid van de oude situatie. Je krijgt te maken met verandering en verlies. Elk mens geeft graag betekenis aan wat er in z’n leven of om zich heen gebeurt. En dat is precies wat je doet als je een ritueel bedenkt en uitvoert. Je staat stil bij wat én bij wie voor jou van belang zijn. Een ritueel markeert de veranderingen in ons leven. Je kunt er kracht aan ontlenen en het biedt nieuw perspectief. Deze avond willen we jullie een mantel aanbieden. Een mantel van zorg, warmte en licht voor jou.

In een sfeervol ingerichte ruimte namen we plaats in een kring. Na een korte introductie deden we een korte ontspanningsoefening met behulp van de adem, om de overgang te maken van thuis naar hier. Op twee tafels lagen allerlei ansichtkaarten en ieder werd uitgenodigd een kaart te kiezen. Een kaart die iets zegt over jouw relatie met je zorgvrager, eventueel gekoppeld aan een mooi moment. Vervolgens vertelde iedereen waarom hij of zij deze kaart had gekozen. Het delen van ervaringen is heel belangrijk, er is duidelijk veel behoefte aan. We spraken over dagelijkse ritueeltjes die als belangrijk worden ervaren. Informatie en tips werden uitgewisseld. Vervolgens zong ik met gitaarbegeleiding een tweetal liederen om weer tot jezelf te komen en het gehoorde te laten zakken. Als suggestie gaf ik mee om een hoekje of op een tafeltje in huis in te richten met bijvoorbeeld een kaarsje, een vaasje, een voor jou betekenisvol voorwerpje en de ansichtkaart. Een plekje om af te toe bij stil te staan, te zitten en tot rust te komen. De mensen gaven aan de avond als heel zinvol te hebben ervaren, inspiratie te hebben opgedaan en ook nieuwe waardevolle contacten.

Collega Agnes van Loon schreef een mooie tekst over het symbool de mantel.
Een mantel heeft de functie je te beschermen tegen regen en wind. Het zorgt voor warmte, bescherming en veiligheid. Jij als mantelzorger bent als een mantel die bescherming en geborgenheid geeft aan degene die je verzorgt. Hiermee geef je de ander een veilig gevoel en het gevoel dat degene er niet alleen voor staat. Hoe fijn is dat? Zorgen geeft ook voldoening en zin aan je leven.
Soms voelt de mantel voor jezelf misschien zwaar en soms lijkt het wel of je hem nooit uit kan doen. Zou het niet heerlijk zijn als je deze mantel af en toe eens even aan de kapstok zou kunnen hangen? Hier zou je een dagelijks ritueel van kunnen maken. Misschien voor je gaat slapen, even stilstaan en in gedachten de mantel uitdoen. Hierdoor even afstand kunnen nemen.

Kleine dagelijkse rituelen in het leven van de mantelzorger en de zorgvrager kunnen steun en verlichting bieden. Is je interesse gewekt als organisatie die ondersteuning biedt aan mantelzorgers of als mantelzorger en zorgvrager? Wil je weten wat er mogelijk is en wat ik daarin kan betekenen? Neem dan gerust contact met mij op!

Ode aan de mantelzorger

Hoop in bange dagen,
geruisloos hangen ze hun jas van liefde
over de schouder van een ander
zonder ooit iets terug te vragen

een onbetaalbare jas, met rits
die de buitenwereld opent
en diepe zakken
om herinneringen te bewaren

en de twee mouwen van de jas,
steevast paraat om iemand te omarmen
mantelzorgers, onmisbaar
hulp, steun en toeverlaat

Eus Roovers