De verschillen tussen een huwelijk en geregistreerd partnerschap

Wanneer je een vaste relatie hebt en jullie voelen de behoefte om de verbintenis te bekrachtigen en te formaliseren, kun je kiezen voor het huwelijk of voor een geregistreerd partnerschap. Maar wat zijn de verschillen? In dit blog licht ik het toe. 

Het huwelijk
Het huwelijk is een samenlevingsvorm die wereldwijd sinds duizenden jaren van belang is als economische, juridische, religieuze en/of sociale vorm van het onderhouden en structureren van duurzame vriendschappelijke en seksuele relaties, familieverbanden, arbeidskracht en bezit, geregeld door burgerlijk recht, religieus recht en/of gewoonte en traditie. (Bron: Wikipedia)

Een geregistreerd partnerschap is bijna hetzelfde als een huwelijk. Uit onderzoek blijkt dat het geregistreerd partnerschap zakelijker wordt benaderd dan het huwelijk, waar emotionele en symbolische overwegingen vaker een rol spelen.

Ontstaan geregistreerd partnerschap
Het geregistreerd partnerschap werd in Nederland op 1 januari 1998 ingevoerd, vooral om het ook voor paren van gelijk geslacht mogelijk te maken hun relatie formeel vast te leggen. De eerste jaren kozen (naast deze paren) vooral oudere stellen, die vaak al een relatie achter de rug hadden, voor dit partnerschap. Na de invoering van het homohuwelijk in 2001 bleef het partnerschap bestaan en heeft het in de loop van de jaren aan populariteit gewonnen, vooral onder paren van verschillend geslacht.

Inmiddels kiest bijna een kwart van de paren
die een formele verbintenis sluiten
voor een geregistreerd partnerschap
in plaats van een huwelijk.
En steeds vaker zijn dit jongere paren.

Wat is goedkoper: trouwen of geregistreerd partnerschap?
Bij een geregistreerd partnerschap zijn de kosten hetzelfde als de kosten van een huwelijk bij de gemeente. Iedere gemeente heeft specifieke tijdsloten op een doordeweekse dag waarop een huwelijk of het partnerschap gratis kan worden gesloten. Toch kan een geregistreerd partnerschap, afhankelijk van de invulling, minder duur zijn dan een bruiloft en minder geregel.

Rechten en plichten
Bij beide vormen gelden de wetsartikelen die zijn opgenomen in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek. Door te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan, leg je vast dat je partner en jij bepaalde rechten en plichten naar elkaar hebben. Zo mag je de achternaam van je partner gebruiken, beloof je om voor elkaar te zorgen en zijn jullie elkaars wettelijke erfgenaam. Voor meer informatie zie de website van rijksoverheid.

Getuigen
Zowel bij een huwelijk als bij de registratie van het partnerschap moeten er meerderjarige getuigen aanwezig zijn, minimaal twee en maximaal vier. Je mag zelf bepalen hoe je het aantal getuigen over je partner en jezelf verdeelt. Je moet bij de aangifte de volledige namen en adressen van de getuigen opgeven.

Het jawoord bij een huwelijk
Bij een huwelijk komt de verbintenis tot stand door elkaar het jawoord te geven ten overstaan van de buitengewoon ambtenaar burgerlijke stand (Babs) en de getuigen. Een voorbeeld van een uitgebreide trouwgelofte is als volgt:

NN, neem je aan tot je wettige echtgenoot/echtgenote NN en heb je het voornemen getrouw de plichten te vervullen die de wet aan het huwelijk heeft verbonden en beloof je NN lief te hebben, te respecteren, hem/haar trouw te blijven, hem/haar te bemoedigen en te helpen zowel in rijkdom als in armoede, in ziekte en gezondheid, in goede en kwade dagen. Kortom NN in voor en in tegenspoed. NN, wat is hierop jouw antwoord?

Geen trouwgelofte bij geregistreerd partnerschap
In tegenstelling tot een huwelijk komt een geregistreerd partnerschap enkel tot stand door het zetten van de handtekeningen op de akte van partnerschapsregistratie. Je kunt er natuurlijk voor kiezen om een paar persoonlijke woorden naar elkaar uit te spreken. Eigenlijk net als een soort trouwgelofte, maar dan voorafgaand aan het tekenen van de akte van partnerschapsregistratie.

De akte
Bij zowel een huwelijk als bij geregistreerd partnerschap maakt de gemeente een akte op. Dit is een officieel bewijs dat je elkaars partner bent. Bij een huwelijk heet dit bewijs een ‘huwelijksakte’. Bij een geregistreerd partnerschap een ‘akte van partnerregistratie’.

De ringen
Een ring is een mooi symbool van liefde, je draagt de ring om de eeuwige liefde die je hebt voor je partner te tonen. Zowel bij een huwelijk als bij een geregistreerd partnerschap kun je ervoor kiezen elkaar een ring te geven, maar het is bij beide vormen niet verplicht.

Elkaars achternaam
Als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt, mag je de achternaam van je partner gebruiken. Je kunt die naam (laten) registreren bij je gemeente in de Basisregistratie Personen (BRP). Je hebt hiervoor geen toestemming van je partner nodig. De Belastingdienst, je ziektekostenverzekeraar en andere instanties schrijven je aan met de naam die je hebt gekozen. Je officiële achternaam wijzigt hierdoor niet. In officiële documenten staat altijd je officiële achternaam. Bijvoorbeeld op je paspoort of rijbewijs.

Verschil huwelijk en geregistreerd partnerschap
Het belangrijkste verschil is dat alleen de rechter een huwelijk kan beëindigen. Als er geen minderjarige kinderen zijn, kun je een geregistreerd partnerschap bij wederzijds goedvinden ook beëindigen via een notaris of advocaat.

Alsnog trouwen met je geregistreerde partner
Heb je al een geregistreerd partnerschap en wil jullie later alsnog trouwen? Dan kan de gemeente je geregistreerd partnerschap omzetten in een huwelijk. Dit is in elke gemeente mogelijk. De omzetting vindt plaats door middel van een akte van omzetting. De ceremonie ziet er anders uit: geen jawoord, geen getuigen, alleen tekenen van de akte door het bruidspaar en de Babs.

Erkenning in het buitenland
Een huwelijk tussen man en vrouw wordt in principe overal in de wereld erkend. Een (omzetting naar een) geregistreerd partnerschap wordt in het buitenland niet altijd erkend. Bij langer verblijf in het buitenland of bij emigratie kunnen er dan problemen ontstaan, bijvoorbeeld met het erfrecht. Meer informatie hierover kun je krijgen bij de Nederlandse ambassade of het consulaat in het buitenland.

Jullie keuze
Op grond van jullie eigen voorkeur, wensen en voorgeschiedenis kom je samen tot een keuze. Laat je goed informeren en kies voor een vorm die bij jullie past, zowel voor de inhoudelijke invulling van de ceremonie als voor de eventuele invulling van de dag. Intiem met een klein gezelschap of uitbundiger met veel gasten.

Bij de meeste gemeentes kun je je je voorkeur uitspreken voor een Babs naar jullie keuze of je kunt kiezen voor een zelfstandig trouwambtenaar.

Levenswending
Inmiddels heb ik ruime ervaring in het voltrekken van huwelijken en geregistreerd partnerschappen. Voor informatie zie mijn website: https://levenswending.nl/bij-leven/. Onlangs mocht ik een mooie reactie krijgen naar aanleiding van een bijzondere ceremonie.

Lieve Karin,

Graag wil ik als vriendin en bruid reageren op je mooie blog. Wat hebben wij met elkaar een prachtige door jouw begeleide ceremonie mogen beleven. Lekker thuis in onze eigen woonkamer. Onze bijzondere dag waarin wij onze liefde voor elkaar mochten bezegelen met een ring. Met een klein gezelschap als getuigen hebben wij mogen luisteren naar jouw prachtige verhaal, speciaal geschreven voor ons. Precies zoals we dit bedacht hadden, heb jij vorm gegeven aan onze mooie trouwdag. Onze huwelijksdag bewaren wij als een kostbare herinnering. Nogmaals enorm bedankt lieve Karin.

 

Fotocredits: LaViebyAnne