|
|
|
|
|
De lente kondigt zich aan met fleurige lentebodes en uitlopende bomen en struiken.
|
|
In de lentebolletjes is alles aanwezig om de plant op het juiste moment uit te laten komen. Het heeft het donker nodig om naar het licht te groeien. Zo is het ook in ons leven, alles heeft zijn eigen tijd. Het leven is voortdurend in verandering. Rituelen zijn belangrijk bij kantelmomenten. Zij markeren de overgangen in ons leven en geven er betekenis aan. Samen stilstaan bij de verandering, wat laat je achter, wat neem je mee? In deze nieuwsbrief vertel ik over een afscheid waarbij de tulp een verbindende rol speelde. Ik begeleid een ochtend bij het Rouwcafé in Tiel en zing bij een Lenteviering. Ook is er weer een Koffie Momentje. Ik hoop je met deze nieuwsbrief te inspireren.
|
|
Tulpen
|
De tulp heeft in vroeger tijden de halve wereld over gereisd voordat ze uiteindelijk in Nederland kwam. Nu vormt de tulp een hartsverbinding tussen kleinkinderen in Nederland en Canada. Hun opa is overleden. Zijn zoon neemt altijd tulpenbollen in zijn koffer mee naar Canada om ze daar in de tuin te planten. Voor de uitvaart van zijn vader vliegt hij naar Nederland. Helaas kunnen zijn kinderen niet bij het afscheid van hun opa zijn. Al eerder kocht de dochter samen met haar kinderen houten tulpen om de kamer van hun opa op te vrolijken. Twee kleurige houten tulpen kozen haar kinderen uit om zelf te geven én twee houten tulpen die ze namens hun nichtje en neefje in Canada aan opa gaven! Bij aanvang van de afscheidsviering leggen de twee kleinkinderen de vier houten tulpen bij hun opa neer en zij steken vier kaarsjes.
Passend bij het levensverhaal en deze familie rond ik af met de volgende woorden.
“Tulpen zijn voorjaarsbloeiers, lentebodes. De bollen moet je in het najaar, voor de eerste vorst planten. In de bol is voedsel opgeslagen. Zo is het ook in ons leven. Ook wij hebben voeding, en eten, maar ook liefde en samenhorigheid nodig. Vertrouwen dat alles zijn eigen tijd heeft, dat je soms veel geduld moet hebben. Tijden van groei en bloei en tijden van naar binnen gekeerd zijn. Voor hem nu een bevrijding uit een lang proces van ziek zijn. Wanneer we in het voorjaar de tulpen zien bloeien, denken we aan wie hij was en aan wat hij voor ons betekende.”
De twee houten tulpen neemt de zoon mee naar Canada om aan zijn kinderen te geven ter herinnering aan hun opa. Een mooi en symbolisch gebaar van verbondenheid. Na afloop krijgen alle gasten een tulpenbol uitgereikt. Het afscheid vindt in december plaats, een goede tijd om bollen te planten.
|
|
|
|
|
|
Mooi en persoonlijk
|
|
Het zijn intense dagen vanaf het eerste moment dat ik bij een familie kom tot het moment van de uitvaart. De ene keer stelt de uitvaartverzorger voor een ritueelbegeleider bij het afscheid te betrekken, de andere keer is het op eigen verzoek van een familie. Met elkaar komen we tot een afscheid dat passend is bij de overledene. Voor veel mensen is het de eerste keer dat ze een ritueelbegeleider meemaken tijdens een afscheidsbijeenkomst.
|
|
In de blogs op mijn website www.levenswending.nl lees je hoe ik woorden geef aan de essentie van een gestorven dierbare.
|
|
“Niets dan lof voor de wijze waarop Karin de uitvaart van L. heeft begeleid. Uitstekend verstaanbaar, bescheiden en betrokken, met evenveel zorg en aandacht voor details als voor het geheel, heeft zij namens de familie gesproken en een treffend beeld gegeven van iemand die zij zelf nooit gekend heeft.”
|
|
|
|
Lenteritueel met goede intenties
|
|
Hoe mooi is het om overgangsmomenten in het leven te vieren, in het klein of in het groot. Of bewust stil te staan bij de overgang van de seizoenen. Het planten van groen is een mooie, fysieke manier om de lente te verwelkomen. Zie de zaadjes die je zaait als symbool voor je toekomst en geef elk zaadje en elke bol een verlangen voor de toekomst mee. Visualiseer hoe deze zaadjes en bollen groeien en bloeien tot prachtig groen en hoe, parallel daaraan, jouw verlangens datzelfde doen. Zaai de zaadjes na afloop in je tuin, op je balkon of in een park in de buurt.
|
|
|
|
|
|
Rouwcafé Tiel op 11 maart
|
Op deze woensdagochtend begeleid ik het rouwcafé. Het thema is: Van de Winter naar de Lente. Rouw heeft zijn tijd nodig, zijn eigen seizoenen en zijn eigen stappen. Rouw kan voelen als de winter, koud en somber, eindeloos durend. Het is een periode van doorstaan, van overleven. Het is nu maart en het is bijna lente, een nieuw seizoen, waarin alles zal groeien en bloeien. De donkere dagen liggen achter ons en we zien de terugkeer van het licht. Maar ervaart u dit ook zo in uzelf?
Tijdens deze ochtend staan we stil bij de verschillende aspecten van rouw. Er is ruimte om ervaringen en verhalen met elkaar te delen. Om verder te kunnen is hoop nodig. Die hoop lijkt zichtbaar te worden in het verloop van de seizoenen. Het is de kunst om de seizoenen van de rouw te volgen, tot het leven je weer verleidt om opnieuw deel te gaan nemen. Deze workshop geef ik samen met collega-ritueelbegeleider Tjarda Rietdijk. Rouwcafé Tiel is een plek om samen met elkaar te praten over gemis, rouw en verlies, waardoor dan ook veroorzaakt. Het vindt plaats in de oneven weken op woensdag van 10.00 -11.00 uur in Tearoom de Vergulde Graaf, De Vier Gravinnen 2 in Tiel. Je bent van harte welkom vanaf 9.45 uur.
|
|
|
|
|
|
Koffie Momentje op 20 maart
|
|
Ontmoeten, je verhaal of ervaringen delen, van gedachten wisselen over overgangsmomenten in je leven en wat een ritueel daarin kan betekenen. Wees welkom bij het Koffie Momentje. Een moment van aandacht, dat is al een ritueel op zich. En die schenk ik je graag! Loop gerust binnen op vrijdag 20 maart tussen 10.30 en 12.00 uur bij De Graanschuur, Dijkstraat 29 in Wijk bij Duurstede. Je mag je aanmelden via karin@levenswending.nl of telefoon 06-29078056, ook om te checken of de ochtend daadwerkelijk doorgaat.
|
|
|
|
Lentevieringen met muziek
|
|
“Muziek is liefde op zoek naar een stem,” aldus Tolstoi. Voor de meesten van ons is het luisteren naar mooie muziek puur genot, maar voor mensen met dementie of een andere neurologische aandoeningen kan muziek ook een therapeutische werking hebben. De muzikale ontvankelijkheid en het muzikale geheugen blijven voortbestaan lang nadat andere vormen van geheugen zijn verdwenen. Muziek kan ook een essentieel onderdeel zijn van een ritueel. De geestelijk verzorgster van QuaRijn organiseert voor de bewoners op vrijdag 10 april (Ewoud en Elisabeth Gasthuis) en 17 april (woonzorgcentrum Bunninchem) een Lenteviering. Met gitaarbegeleiding van John Jacobs zing ik een aantal mooie bekende en onbekende (lente)liederen, die hopelijk een glimlach teweeg zullen brengen. Voor een impressie met geluid en beeld zie www.hartenlied.nl
|
|
|
|
|
|
Nieuwe boeken over rouw
|
Er verschijnen met enige regelmaat boeken over rouw. Deze twee spreken mij bijzonder aan door wat ik tegenkom in mijn werk. Het eerste boek is een ervaringsverhaal van een jonge vrouw die haar moeder verliest. Het tweede boek is goed afgestemd op kinderen en het behandelt diverse vormen van afscheid nemen.
Lisanne van Sadelhoff: Je bent jong en je rouwt wat
Lisanne was 20 jaar toen haar moeder overleed. Omdat ze na de dood van haar moeder geen goed boek over rouwverwerking kon vinden, schreef zij dit boek. Zij concludeert dat elk rouwproces uniek is. “Ja, iedereen rouwt anders. Ik kan alleen maar vertellen hoe het voor mij was.”
Stin Jensen: Alles wat was
In dit boek verkent Stin op licht filosofische wijze alle facetten van afscheid nemen. Zij introduceert het begrip panta rhei (alles stroomt) van de Griekse filosoof Heraclitus: “Een rivier stroomt en eigenlijk is het daardoor nooit precies dezelfde rivier. Toch zien we de rivier als een ding dat er steeds is.” Het betekent dus dat dingen zowel hetzelfde blijven als steeds veranderen. En zo is het ook met ons leven.
|
|
|
|
|
|
Wil je graag professionele begeleiding bij het inhoudelijk vormgeven van een afscheid? Voel je de behoefte om stil te staan bij een bijzonder overgangsmoment in je leven met een ritueel op maat? Neem dan gerust contact met mij op!
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
